İSİMSİZLER
Osmanlı ve İslâm tarihlerinde fetvaların çok önemli roller oynadığı-görülmüştür. Bu fetvada tarihi değerinden ötürü aynen çıkarılmıştır.
Kastamonu ve Ankara Müftü ve Ulemâyı kiramı tarafından isdâr olunan fetavâyi şerife sureti münifesidir.
“Sebebi nizami âlem olan halife-i müslimin edâmullahu hilâfet ve şevkete hû ilâyevmüddin hazretlerinin makamı hilâfet ve makarri salta¬natı olan İstanbul : Emirilmümininin hilafı marazisi olarak âdâyı müsli¬min olan Düveli muâzzama tarafından fiilen işgal edilerek asakir-i islâm eslahasından tecrit ve bazıları bi gayri hak ve katil ve makam hilâfetin muhafazasını kâfil bilcümle istihkâmat ve kılâı ve vesâiti sâire-i Harbiye zabt ve muamelâtı resmiyey-i tedvir ve cuyûşu müslimini teçhize memur olan Bab-ı-âliye Harbiye Nezaretine vazi'yet edilerek halifey-i menâfi-i hakikiye-i milleti zemin tedabir ittihazından fiilen men ve idare-i örfiyye ilân ve divân-ı harpler teşkili ile İngiliz kavaninine tatbikan muhakeme ve tec¬ziye etmek suretiyle halifenin hakkı kazasına müdahele ve kezaük hilafı marazii hilâfet penahi olarak eczâ-i memâliki Osmaniyeden İzmir, Adana, Maraş, Antap, Urfa ve havalisine düşmanlar tarafından tecavüz edilerek teb'ai gayri müslüme ile biliştirak islâmları katliâm ve mallarını nahbü-garad ve muhadderatına tecavüz ve mukaddesatı müslimini tahkir eder olduklarından ber veçh meşruh maruz hakarât ve esarât olan halifei müslimin istihlası hususunda kudreti mümkünelerini sarfetmek bilumum müslimine farz olur mu?
Elcevap — Olur.
Bu suretle hakkı meşruunu hilâfetin kudreti maneviyesini istirdad ve bilfiil maruzu tecavüz olan memaüki mezbûreyi düşmandan tathir için mücadele ve mücahede eden Cumhuru müslimin Şer'an baği olurlar mı?
Elcevap — Olmazlar.
Bu suretle düşmanlara karşı açılan mücahedede vefat edenler şehid, berhayat olanlar gazi olurlar mı?
Elcevap — Olurlar.
Bu suretle mücadele ve vazife-i diniyesini ifa eden cumhuru müslü-mine karşı düşman tarafını bililtizam müslümin beyninde, ikai fitne ede¬rek istimali silâh eden müslimin ekberi kebairi mürtekip ve sahib-ül fesad olurlarımı?
Elcevap — Olurlar.
Bu suretle düveli muazzamanın ikra ve iğfaliyle vakıa ve hakikate gayri muvafık olarak sâdır olan fetvalar cumhuru müslimin için şer'an muta ve mamulü aleyhâ olurlar mı ?
Elcevap — Olmaz.
İmzalar.
Mehmet Rıfat efendi - Elmüfti Bi Medinetül Ankara, Os¬man Nuri efendi - El Müftü Bi Medinetül Kastamonu, Mehmet Hulusi Efendi, Elmüfti Bi medinetü Yozgat, Müfid efendi - El Müftü bi medinetü Kırşehir, Ahmet Remzi efendi - Elmüfti bi medinetü Kayseri, Salih efendi - El Müfti Bi medinetü Sinop, Ata efendi - Elmüfti bi medinetü Çankırı, Mustafa Fehmi efendi, - Elmüfti bi medinetü Karacabey, Meh¬met Emin efendi - Elmüfti bi medinetü Taşköprü, Mehmet Bahattin efendi - Elmüfti bi Medinetü Tosya, Hasan Tahsin efendi - Elmüfti Bi medineti Araç, Ahmet Hamdi efendi - Elmüfti bi medinetü inebolu, Ah¬met Şükrü efendi - El müftü bi medinetü Boyvat, Rüştü efendi, El müftü bi medinetü Daday, Mustafa efendi - Elmüfti bi medinetü Çerkeş - İsma¬il Hakkı efendi - El müftü bi medinetü Ayancık, Divrik ulemasından Ab¬dullah Hayri efendi, Bursa ulemasından ve Meşayhi Nakşibendiyeden Abdülhak Servet efendi, Ankara Ulemasından Yeknami Mustafa efendi, Kayseri Ulemasından Abdülkadir efendi zade Mehmet Alim Efendi, Kas¬tamonu Ulemasından Hacı Mümin efendi, Kastamonu Ulemasından Ahmet Şükrü efendi, Ankara Hacı Bayram müderrisi Süleyman efendi. An¬kara Molla Büyük müderrisi İsmail efendi, Kastamonu Sıtkiyye müderri¬si Salih Zühtü Efendi, Kastamonu Tevfikiye müderrisi Mehmet Hulusi efendi Ankara Şehabiye müderrisi Sadullah efendi, Bayezid Dersiamlarından Rıfat efendi, Ankara Sarımıyye müderrisi Mehmet Şevket efendi, An¬kara Hanikane müderrisi Ahmet Şefik efendi, Kastamonu Münire müder¬risi Hafız Osman efendi, Kastamonu Fevziye müderrisi Mehmet Fevzi efendi, Kastamonu İsmail bey müderrisi Hafız Arif efendi, Ankara Zeynelabidin müderrisi Hamza efendi, Ankara müderrisi Hasan Fehmi efendi, Ankara Zincirli müderrisi Abdullah Hilmi efendi, Kastamonu Zi-yaiye müderrisi Mehmet Emin efendi, Kastamonu Samhiyye Müderrisi Mehmet Zühtü efendi, Ankara Sarıkadı müderisi Tevfik efendi, Ankara Yeşil Ahi müderrisi Zeynelabidin efendi, Ankara Reisül kurrası Hasar Hilmi efendi. Kastamonu Mahmudiye müderrisi Ali Hilmi efendi, Kasta¬monu Isfendiyar müderrisi Mehmet emin efendi. Kastamonu Ulemasından Göbelekzade Bahattin efendi, Kastamonu ulemasından Hafız Abdullah efendi,
Halifenin düşman amaline alet olarak çıkardığı fetvayı çürütmek ve halkı Milli davaya inandırmak gerektiği bir zamanda, Anadolu daki Müf¬tülerin verdiği karşılık fetvanın çok önemi vardı.
Bu tarihi fetvayı imza edenlerin o zamanki Mülki taksimat ve teş-kilât üzerine tasnifi yapılınca toplamı - 45 - imzadan, 24 - Kastamonu, 15 Ankara, 2 — Kayseri, 1 — Divrik, 1 — Karacabey, 1 — Bursa, 1 — istanbul, tarafından imzalandığına göre 24 ile Kastamonu’nun başta gelmesindeki mananın değeri okurların taktirlerine bırakılmıştır.
Nurettin PEKER- Milli Mücadelede Kastamonu
|